Solidariteit kondig optrede teen Ramaphosa aan oor minagting van hof
Solidariteit het vandag as eerste stap vir die president geskryf dat hy die ooreenkoms moet implementeer om regstappe te vermy. Die ooreenkoms is op 28 Junie 2023, onder toesig van die Verenigde Nasies (VN) se Internasionale Arbeidsorganisasie (IAO), gesluit en deur die Kommissie vir Versoening, Bemiddeling en Arbitrasie (KVBA) in Suid-Afrika gefasiliteer. Die ooreenkoms is ook ’n bevel van die hof gemaak. Ingevolge die hofbevel moet die ooreenkoms saam met die regulasies van die Wet op Billike Indiensneming, wat reeds in 2023 ontwikkel is, gepubliseer word. Die finale regulasies is op 15 April 2025 gepubliseer, maar net enkele bepalings van die ooreenkoms is gepubliseer.
Die regering het eensydig bepalings verwyder, soos dat rassewette tydelik moet wees, dat niemand op grond van rassewette afgedank mag word nie en dat werkgewers verplig is om die inherente vereistes van ʼn pos en die poel van beskikbare vaardighede in ag te neem. Die ooreenkoms het gevolg nadat Solidariteit ’n klag by die IAO gelê het. Die IAO het voorgestel dat ’n mediasieproses tussen Solidariteit en die regering moet volg. Solidariteit het ingestem en die regering het voorgestel dat die KVBA dit moet fasiliteer. Na maande se mediasie is ’n ooreenkoms bereik. Die ooreenkoms is tydens ’n openbare geleentheid deur die voorsitter van die Solidariteit Beweging, Flip Buys, en die minister van indiensneming en arbeid, Thulas Nxesi, onderteken. Die minister van indiensneming en arbeid gaan as tweede respondent in Solidariteit se saak gevoeg word.
Volgens Solidariteit is die ooreenkoms wél in sy geheel in die konsepregulasies gepubliseer. Met die publisering van die finale regulasies is groot dele van die ooreenkoms, ten spyte van die hofbevel, uitgelaat. “Die regering het dus doelbewus besluit om dele uit te laat. Ons is diep teleurgesteld dat die regering nie hou by ooreenkomste wat bereik word nie. President Ramaphosa sê gereeld dat Suid-Afrikaanse probleme in Suid-Afrika opgelos moet word, maar dit is onmoontlik as die regering nie ’n betroubare vennoot is nie. Hierdie verbreking van die ooreenkoms volg nadat die regering ’n ooreenkoms met Solidariteit, by Nedlac, oor die Bela-wet, ook verbreek het.
“Dit is kommerwekkend dat die dele wat uitgelaat is, onder andere bepaal dat niemand op grond van rassewette afgedank mag word nie, dat rassewette tydelik moet wees, en dat vaardighede en die inherente vereistes van die pos in ag geneem moet word. Die regering wil duidelik die rassebedeling in Suid-Afrika verskerp,” sê dr. Dirk Hermann, bestuurshoof van Solidariteit.
